Spor camiası uzun süredir Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi‘nin (AİHM) futbolcu Adrian Mutu ve Claudia Pechstein‘in başvuruları hakkında vereceği kararı bekliyordu.
Mutu‘nun ve Pechstein‘in başvuruları sonrasında AİHM, İsviçre devletine sorular göndermişti. Bu sorular “CAS’ın bağımsızlığı ve tarafsızlığı” ile “CAS’ta açık duruşma yapılmaması” konularıyla sınırlı idi.
Beklenen gün geldi. AİHM, bugün kararını yayınladı: http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-186434 (Kararın Fransızca özeti: https://t.co/qVL9tO5zu7)
Karar, spor tahkimini yere göğe sığdıramayanlar için zafer niteliğinde. Ancak kararın oyçokluğu ile alındığını gözden kaçırmamak lazım.
Mahkeme, oyçokluğu ile, CAS’ın bağımsız ve tarafsız bir mahkeme olduğunu kabul etti.
AİHM, oybirliği ile, gizli duruşma yapılmasını adil yargılanma hakkının ihlali olarak değerlendirdi.
Bu kararın karşıoy gerekçelerini dikkatle okumak gerekiyor. Zira spor tahkimi ve CAS hakkında çok çarpıcı tespitler paylaşılmış.
Karşıoy sahipleri, aşağıdaki tespitlerini kaleme aldılar:
CAS, kanunla kurulmuş bir mahkeme değildir. AİHM, özel hukuk tüzel kişilerinin oluşturduğu “mahkemelerin” hangi şartlarla “mahkeme” olarak kabul edileceğini açıklamalıdır.
CAS, görünüşte bile bağımsız değildir.
CIAS üyelerinin çoğunluğu, spor kurumlarının temsilcileridir.
CAS heyetlerinin belirlenmesinde spor organizasyonlarının orantısız etkisi bulunmaktadır. CAS’a atanan hakemlerin önemli bölümü sporla ilgili kurumlar (IOC, uluslararası federasyonlar, ulusal olimpiyat komiteleri) tarafından belirlenmektedir. Üstelik bu kurumlar CAS önündeki davalarda ayrıca taraf olarak yer almaktadır.
CAS’ta kapalı liste uygulaması, sporcuları, çoğunluğu spor kurumlarının temsilcileri tarafından oluşan CIAS tarafından atanan hakemler arasında seçim yapmaya zorlamaktadır. Sporcuların, listede yer almayan uzman hukukçuları hakem seçme imkanı bulunmamaktadır.
Sporcular, özgür iradeleri ile devlet yargısından vazgeçmemektedirler. Sporcuların CAS’ı seçmek dışında şansları bulunmamaktadır. Sporcular, devlet yargısından serbestçe vazgeçseler bile, bu durum sporcuların açık duruşma, belgelere erişim hakkını sınırlandıramaz.
TÜRKİYE’YE KARŞI BAŞVURULARDA İHLAL KARARLARI BEKLENİYOR
AİHM’nin CAS ile ilgili kararı, Türk spor hukuku açısından çok önemli.
Bugün AİHM önünde Türk spor tahkimi ile ilgili çeşitli başvurular var. Bu başvurularda Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu ve Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’nun bağımsız ve tarafsız olmadığı, bu kurulların adil yargılama yapmadığı iddia ediliyor.
AİHM, çoğunluk veya azınlık, CAS ile ilgili hangi görüşünü kabul ederse etsin, Türkiye’deki spor tahkim kurullarının oluşum ve yargılama faaliyeti açısından adil yargılama hakkını ihlal ettiğini benimseyecektir.
NOT: AİHM önündeki başvuruları paylaşmak istiyorum.
- Melih ÖZDİL / Türkiye (22341/07)
- Ömer Kerim ALI RIZA / Türkiye (30226/10)
- Fatih ARSLAN / Turkiye and 2 diğer başvuru (17880/11)
- Sedat DOĞAN / Türkiye (48909/14)
- MEDIATION BERTI SPORTS / Türkiye (63859/12)
- Deniz NAKI ve AMED SPORTIF FAALIYETLER KULUBU DERNEGI / Türkiye (48924/16)
- Serkan AKAL / Turkiye (5506/16)
- İbrahim TOKMAK / Türkiye (54540/16)
- İlhan Yüksel EKŞIOĞLU / Türkiye ve Mehmet Şekip MOSTUROĞLU / Turkiye (2006/13 ve) 10857/13