Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu, Lynetta Janae Kizer Olayı‘nda Galatasaray’ın itirazını karara bağladı ve Türkiye Basketbol Federasyonu’nun Fenerbahçe maçı için verdiği hükmen mağlubiyet kararını onadı. Karar 7’ye karşı 2 aleyhte oyla çıktı.
Bu kararın hem maddi hukuk hem de usul hukuku yönünden tartışılması gerekiyor.
Bu karar açısından şanslıyız. Zira SGM Tahkim Kurulu’nun kararları yayınlanmaz. Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Spor Genel Müdürlüğü bu kararları yayınlamaktan imtina eder. Kararlar saklanır. Kamuoyu, hukukçular bu kararlara ulaşamaz. Kararlar hukuki açıdan değerlendirilemez. Bu kararlar akademik çalışmalarla eleştirilemez. SGM Tahkim Kurulu’nun hukuku doğru uygulayıp uygulamadığı bilinmez. Kararların saklanmasının tek sebebi de kararların denetlenmesini, eleştirilmesini engellemek.
SGM Tahkim Kurulu’nun Kizer Olayı ile ilgili sosyal medyada yayınlandı. Böylece kararı okuyabildik.
Şu an için kararı basketbol mevzuatı açısından değerlendiremem. Mevzuatı araştırmadım.
SGM Tahkim Kurulu’nun kararını “spor tahkimi” ve usul hukuku açısından değerlendirmeye çalışacağım. Kısa sorular paylaşacağım. Bu sorular üzerinden tartışabiliriz:
- SGM Tahkim Kurulu bağımsız ve tarafsız mı? Kurul, yapısı gereği bağımsız ve tarafsız olabilir mi? (Bu soruları birçok soruyla geliştirebilirim. Genel soru sormakla yetiniyorum.)
- Neden karar gerekçeli değil? Neden iddia ve savunmada ileri sürülen görüşler yazılmadı? Neden delillerin nasıl değerlendirildiği açıklanmadı? Neden hükme esas alınan ve reddedilen deliller belirtilmedi? Galatasaray ile oyuncunun avukatları TBF’nin kararına farklı açılardan yaklaşmış olmalılar. SGM Tahkim Kurulu’nun kararında bu farklı değerlendirmelerin, iddiaları yer almaması büyük eksiklik.
- SGM Tahkim Kurulu’nda hâkim kökenli üyeler yer alıyor.Tahkim Kurulu Başkanı Yılmaz Akçil, Danıştay üyesi ve Türkiyet Adalet Akademisi Başkanı. Tahkim Kurulu Başkan Vekili Mustafa Artuç, Yargıtay 4. Ceza Dairesi Tetkik Hakimi ve Türkiye Adalet Akademisi Başkan Yardımcısı. Tahkim Kurulu Raportörü Mustafa Demirel, Yargıtay 3. Ceza Dairesi Tetkik Hakimi. Üst mahkemelerde görev alan bu üyeler, ilk derece mahkemelerinin gerekçesiz kararlarının bozulması yönünde oy kullanırken (oy kullanması gerekirken), neden Tahkim Kurulu kararlarında gerekçe yazmıyorlar?
- Neden Tahkim Kurulu, çok teknik bir konu hakkında bilirkişiye başvurmadı?
- Tahkim Kurulu’nda çoğunluk içinde oy veren üyelerden Opr. Dr. Adnan Hasanoğlu hukukçu DEĞİL. Hasanoğlu, Gençlik Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Daire Başkanı. Hukukçu olmayan Hasanoğlu‘na bu davayı kim açıkladı? Hasanoğlu, hukuk altyapısı olmamasına rağmen, nasıl hukuki muhakeme yürütüp, tıpla ilgisi olmayan, saf hukuki bir dosyada oy kullandı?
- Çoğunluk “her ne kadar Türkiye Basketbol Federasyonunun personeli tarafından denetim ve inceleme görevi yerine getirilmeden işlem yapılması ise de bu hususun itiraz eden yönünden bir hakka dayanak yapılamayacak olması” sebebiyle itirazların reddine karar verdi. Oysa karşı oy sahipleri, “Federasyon görevlisinin kusurlu davranışı sonucu yapılan hatalı lisanslama işleminden dolayı adı geçen sporcu aleyhine sonuç çıkarmanın hukuk ilkelerine uygun olmadığı” kanaatine vardılar. Neden çoğunluk üyeleri, aleyhe oy verenlerin görüşünü çürütecek gerekçeler sunmadılar? Neden federasyon görevlisinin kusuru, itiraz edenler için hak yaratmaz?
- Karşı oy sahipleri “Federasyon görevlisinin kusurlu davranışı sonucu yapılan hatalı lisanslama işleminden dolayı adı geçen sporcu aleyhine sonuç çıkarmanın hukuk ilkelerine uygun olmadığı” görüşünü paylaşmışlar. Bu üyeler hangi hukuk ilkelerinden bahsediyorlar? Yüzlerce hukuk ilkesi yok. Neden karşı oy sahipleri, dayanak gösterdikleri hukuk ilkelerini somutlaştırmadılar? Neden bu üyeler çoğunluğun görüşünün hangi ilkelere hangi açıdan aykırı olduğunu açıklamadılar? Neden bu üyeler görüşlerini somutlaştırmadılar?
- Karşı oy sahipleri, “hak nesafet ve adalet kuralları” ile “cezada orantılılık ilkesi“ni birlikte değerlendirerek oyuncunun lisansının iptali ile kulübün hükmen yenik sayılmasının hukuka uygun bulunmadığını ileri sürdüler. Peki karşı oy sahipleri nasıl bir karar verilmesi gerektiğini düşünüyorlardı? “Cezada orantılılık” ilkesine atıf yaptıklarına göre, olayda bir disiplin ihlali olduğunu düşünüyorlar. Bu durumda, ilgili disiplin ihlalinin yaptırımı ne olmalıydı? Eğer disiplin ihlali olmadığı kanaatinde iseler, neden “cezada orantılılık” ilkesine değindiler?
Başka sorular da yazabilirim ama yukarıdaki sorular da yeterli.
SGM Tahkim Kurulu’nun kararının sonuç kısmının hukuka uygun olup olmadığı önemli değil. Bu kurulun yapısı, karar alma süreci ve kararların içeriği usul yönünden göz ardı edilemeyecek yoğunlukta hukuka aykırılıklar içeriyor.
Kurulun kararlarından önce bu kurulun Anayasal düzene ve insan haklarına aykırı yapısının tartışılması gerekiyor.
SGM Tahkim Kurulu’nun kararına karşı karar düzeltme yoluna gidilebiliyor. Anayasa gereği, Tahkim Kurulu kararlarına karşı devlet yargısına başvurulamıyor.
Anayasa hükmüne rağmen zorlanabilecek yollar var. Galatasaray’ın ve Kizer’in avukatları ayrı ayrı bu ihtimalleri değerlendireceklerdir. Devlet yargısının bu kararı nasıl ele alacağını göreceğiz.
Spor ve Hukuk 