10 şehri yıkan iki büyük depremin ardından depremzedeler konaklalayacakları yerler aramaya başladılar.
Devlet her ilde, ilçede çadır kent kurmadı. Konteyner evler kurulmadı.
Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, deprem bölgesinde 7/24 sıcak yemek, içecek ve barınma hizmeti verildiğini iddia ettiği tesislerin listesini paylaştı.
Bu listeyi ve Bakan Kasapoğlu’nun 8 Şubat tarihinde yaptığı açıklamayı okuduğumda birçok eksik gördüm ve aklıma bazı sorular geldi.
EKSİKLER
Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu ile Gençlik ve Spor Bakanı’nın sosyal medya hesaplarında yayınlanan listede şehirler alfabetik sıralanmamış.
Şehirlerdeki ilçeler de alfabetik sıralanmamış.
Bakan Kasapoğlu depremden etkilenen 10 şehrin yanında farklı 12 şehirde bakanlığın tesislerinin, depremden etkilenen 10 ilden transfer edilecek vatandaşlara yönelik hazırlandığını söylemiş ama bu 12 şehrin ve 12 şehirdeki tesislerin listesini vermemiş.
Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın sitesinde sadece tesis listesi yayınlanmış ancak tesisler ile ilgili bilgi verilmemiş.
Bu tesislerin adresleri ve iletişim bilgileri yazılmamış. Depremzede bu tesisleri caddede, sokakta gördüklerine sorarak mı bulacak? Vatandaşlar tesislerin telefon numaralarını internette aramak zorunda mı?
Tesisler haritada işaretlenmemiş. Bakanlığın sitesinde tesislerin harita linkleri yayınlansaydı, vatandaşlar tesisleri haritaları kullanarak bulabilirlerdi.
Tesislerdeki yatak sayısı yazılmamış.
İnternet sitesinde eş zamanlı olarak, tesislerde kaç kişinin kaldığı, kaç boş yer olduğu belirtilmemiş.
Hangi tesislerin engellilere uygun, erişilebilir olduğu açıklanmamış.
SORULAR
Bakan Kasapoğlu açıkça belirtmediği için akla bazı sorular geliyor:
– Spor tesislerinin geçici barınma alanı olarak kullanılması sürecinde afet yönetimi uzmanlarından profesyonel destek alınıyor mu? Onlar bu sürecin içinde mi?
– Bakanlığa bağlı gönüllüler deprem bölgesinde aktif görev alıyorlar mı?
– Yukarıdaki sorunun yanıtı “evet” ise, bu gönüllüler depremzedeler ile doğrudan temas kuruyorlar mı?
– Yukarıdaki sorunun yanıtı “evet” ise, bu gönüllüler depremzedeleri Bakanlığın tesisleri hakkında bilgilendiriyorlar mı? Bu bilgilendirme nasıl yapılıyor? Depremzedelere yazılı liste veriliyor mu?
– Gönüllüler veya Bakanlık yetkilileri tesislerden gerçek zamanlı bilgi alıyorlar mı? Hangi tesislerin ziyaretçi kabul ettiğini biliyorlar mı? Depremzedeleri güncel durumla ilgili bilgilendiriyorlar mı?
– Depremzedeler tesislere nasıl gidiyorlar? Gençlik ve Spor Bakanlığı deprem bölgesine otobüs, minibüs gönderdi mi? Bakanlık depremzedeleri tesislere taşıyor mu?
– Tesisler arasında ring seferleri var mı? Otobüsler, minibüsler tesisler arasında servis yapıyor mu?
– Tesislere 7/24 giriş, kayıt mümkün mü?
– Tesislere kabul öncesi kimlik tespiti yapılıyor mu? Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi mi kullanılıyor?
– Tesislere sığınanların depremzede oldukları nasıl belirleniyor? Zira depremzede olmayanların yurtlara yerleştirildiği iddia ediliyor.
– Tesislere kabulü engelleyen durumlar var mı? Bu konuda karar alındı mı?
– Tesislere kabulde kadın/erkek evli/bekâr ayrımı var mı? Belli gruplar belli tesislere yönlendiriliyor mu?
– Aileler ve özel ihtiyaç sahipleri için yer tahsis edildi mi?
– Tesislere başvuranlar tesise kabul edilmeden önce sağlık kontrolünden geçiriliyorlar mı?
– Tesislerde güvenlik nasıl sağlanıyor? Bakanlık çalışanları mı, özel güvenlik mi, genel kolluk birimi mi güvenlikten sorumlu?
– Yaşlılar, engelliler, hastalar ve çocuklar için özel olanaklar sağlandı mı?
– Çocukların ve kadınların özel ihtiyaç malzemeleri stoklandı mı? Yeterli sayıda çocuk bezi, kadın pedi, vs. var mı?
– Yurtta özel odada kalmayan; stadyumlarda, spor salonlarında, gençlik merkezlerinde konaklayanlar toplu halde mi yatıyorlar? Stadyumlarda, spor salonlarında, büyük alanlarda yataklar arasına perde çekildi mi? Mahremiyet sağlanabildi mi?
– Banyo, tuvalet, çamaşır-bulaşık yıkama olanakları ile lavabo sayıları yeterli mi?
– Hijyen önlemleri alındı mı? Tuvaletlerde helâ taşı mı, klozet mi kullanılıyor?
– Stadyumlarda duş, banyo nasıl yapılıyor? Yüzlerce insan için sıra ve mahremiyet nasıl sağlanıyor?
– Bu tesislerde sağlık birimleri var mı? Tesislerde 7/24 uzman sağlıkçı bulunuyor mu? Aile hekimleri mi görevlendirildi?
– Bulaşıcı hastalık riskine karşı gerekli tarama ve aşılar yapılarak her türlü önlem ve tedbir alınıyor mu?
– Üreme sağlığıyla ilgili olarak yetkili personel tarafından bilgilendirme yapılıyor mu, destek faaliyetleri yürütülüyor mu?
– Madde bağımlılığı veya ağır psikolojik ya da psikiyatrik sorunları olanların tespiti için ne yapılıyor? Tespit edilenler hakkında sağlık kurumuna nakli de içerebilecek şekilde gerekli tedbirler alınıyor mu?
– Psikiyatrik ilaçlar kullananlar tespit edildi mi? Onlara ilaçları sağlanıyor mu?
– Konuklara uzmanlar tarafından psikolojik ilk yardım hizmeti sunuluyor mu? Hatta psiko-sosyal destek sağlanıyor mu? Konuklara terapi hizmeti veriliyor mu?
– Oyun grupları oluşturuldu mu?
– Grup psikoterapisi başladı mı?
– Psikoeğitim odaklı çalışmalar başladı mı?
– Paylaşım oturumları düzenleniyor mu?
– Ücretsiz internet hizmeti veriliyor mu?
Elbette sorular çoğaltılabilir ancak yukarıdaki sorular depremzedelerin temel ihtiyaçlarının karşılanması için elzem sorulardır.
Umarım Gençlik ve Spor Bakanlığı depremzedeleri deprem bölgesinde yüzlerine karşı tesisler hakkında bilgilendirir ve öncelikli korunmaya muhtaç insanları tesislere alır. İnşallah tesisler temel ihtiyaçları karşılayacak seviyededir; o seviyede değilse en kısa zamanda eksikler giderilmelidir.
Spor ve Hukuk 