Korumalı Futbol milli takımı, ilk uluslararası müsabakasında Romanya’yı 61-0 yendi.
Ragbi Federasyonu Başkanı Şahin Kömürcü, kurmuş oldukları milli takımın ilk müsabakasına çıktığını belirterek, ”Milli takımımız, çok önemli ve farklı bir galibiyete imza atarak, bu sporda da ne kadar güçlü ve başarılı olduğumuzu gösterdi. Böyle bir sevinci bizlere yaşatan tüm arkadaşlarımıza teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyorum” dedi.
Peki korumalı futbol nedir?
Söyleyelim: “Amerikan futbolu”nun Türkçe karşılığı.
Yukarıdaki haberi gördüğümde yıllar önce kaleme aldığım bir yazıyı hatırladım. Arşivden bulup paylaşmak istedim.
İşte o yazı:
Powerlifting, Kickboks, Korumalı Futbol
Bugün ajanslardan ilginç bir haber geçti. Türkiye Görme Engelliler Federasyonu’nun 2008 faaliyet programında yer alan ”3. Görme Engelliler Erkekler, Bayanlar, Kulüpler ve Ferdi Powerlifting Türkiye Şampiyonası” sona ermiş.
Powerlifting, bildiğimiz halter sporu. Türkiye Görme Engelliler Federasyonu, neden powerlifting ifadesini seçti bilinmez. Haltere göre daha havalı buldular belki de. Peki federasyon, bu ifadenin bir devrim kanununa aykırılık teşkil ettiğinin farkında mı?
1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun uyarınca, Latin alfabesinden alınan ve kanunun ekindeki cetvelde şekilleri gösterilen harfler kullanılmalıdır. Bu harfler arasında ise “w” harfi bulunmamaktadır.
Federasyon yetkilileri bu kanunun farkında değiller mi? Ayrıca yıllardan beri “halter” olarak bilinen sporun birdenbire “Powerlifting” olarak adlandırılmasının amacı nedir?
Bu uygulama sadece Türkiye Görme Engelliler Federasyonu ile sınırlı değil. GSGM bünyesinde kurulmuş birçok federasyonun ismi söz konusu devrim kanununa aykırıdır. GSGM yetkililerinin, GSGM Danışma Kurulu’nun kanuna aykırı uygulamalara imza atmaktan çekinmedikleri görülmektedir.
Türkçe’de isimler okunduğu gibi yazılır. Yazımda ise 1353 sayılı kanunda belirtilen harfler kullanılır.
Koyu milliyetçi değilim. Her spora Türkçe karşılık bulunması gerektiğine de inanmıyorum. Dünyada yaygın olarak kabul edilen ve toplum tarafından benimsenmiş yabancı menşeili isimlerin okunduğu gibi yazılarak kullanılmasını uygun buluyorum. Badminton, basketbol, beyzbol, bilardo, boks, briç, cimnastik, dans, dart, eskrim, futbol golf, halter, hentbol, judo, kuraş, kano, karate, kayak, modern pentatlon, motosiklet, ragbi, softbol, tenis, triatlon, voleybol gibi sporların isimleri Türkçe olmamakla birlikte, devrim kanununa uygundur.
Bununla birlikte Bowling, Fitness, kick boks, Muay Thai, Oryantiring, Taekwondo, Wushu gibi kelimelerin resmi kurum ve kuruluşlarda kullanılmaması gerekir. Bu sporlara Türkçe karşılık bulunması gerekmiyor. En azından, bu isimler okunduğu gibi yazılmalıdır. Federasyonların Internet sitelerinin adresleri de yabancı harflerden arınmış şekilde yeniden düzenlenmelidir. Kanunlara riayet edilecekse, sadece içinde “amerikan” ifadesi geçen spor branşlarının değil, kanunun yasakladığı tüm isimlerin değiştirilmesi gerekir.
Futbolu koruyalım
Yabancı sporların isimlerini Türkçeleştirme çabaları komik sonuçlar da verebiliyor. “Futbol” için “ayak topu”, “eskrim” için ise “kılıç sporu” önerildi ama bu öneriler benimsenmedi. Çok çarpıcı bir örnek ise geçen sene meydana geldi.
“Korumalı futbol” nedir, bilir misiniz? Sokakta bir vatandaşa sorsanız, küçükken sokak arasında, şimdi ise halı sahada oynadığı, televizyonda seyrettiği, medyadan takip ettiği futbolla bağlantı kurar. Ancak aynı vatandaşa “amerikan futbolu” dediğiniz zaman, zihninde çok farklı bir görüntü belirir.
Türkiye’de yıllardan beri Amerikan Futbolu biliniyor, takip ediliyor. Üniversiteler sayesinde bu spor Türkiye’de hızla yayılmaya başladı. İstanbul ve Ankara takımları arasında kıyasıya bir rekabet yaşanıyor. Gece yarısı NFL maçları takip ediliyor. Final maçı (Super Bowl) sabırsızlıkla bekleniyor.
Bu değişikliğin sebebini bilen var mı? Amaç, Türkçe’yi mi korumaktı, yoksa sadece “amerikan” sıfatı mı kaldırılmak istenmişti?
Bu değişiklik doğal olarak amerikan futbolu camiasını etkilemedi. Takımlar, yöneticiler, oyuncular bu değişikliği hiç önemsemediler Onlar hala amerikan futbolu koçu, oyuncusu olduklarını söylüyorlar.
Federasyonun isminin değiştirirken “Beyzbol”, “Softbol”, “Ragbi” yerine yeni isimler konmalıydı. Sadece “amerikan futbolu”nun isminin değiştirilmesi eksik çalışma olmuş.
“Amerikan futbolu” sporunun isminin değiştirilmesi gereksiz, mantıksız bir uygulamaydı. Hedef kitlesi tarafından asla benimsenmeyecek ve sadece kağıt üzerinde kalan bu değişikliğe ne gerek vardı? Türkçe hassasiyeti olan yöneticilerin, işe federasyonların isimlerindeki yabancı harfleri kaldırmaktan başlamaları beklenirdi.
